Filtr DPF w samochodzie – co to jest i za co odpowiada?

Filtr cząstek stałych (DPF) to nieodzowny element układu wydechowego samochodów z silnikami wysokoprężnymi (diesla). Jego głównym zadaniem jest redukcja zanieczyszczeń, które mogłyby przedostać się do atmosfery. Choć od 2002 roku każdy nowo produkowany diesel musi być wyposażony w DPF, wielu kierowców nie wie, jak prawidłowo o niego dbać, by uniknąć problemów eksploatacyjnych. Wiele osób również chcąc kupić auto używane z silnikiem diesla nie wie, jak sprawdzić i zweryfikować filtr DPF.

W tym artykule skupię się na opisaniu istoty montowania w autach filtrów DPF oraz postaram się odpowiedzieć na najczęściej zadawane pytania o filtry cząstek stałych.

Jak działa filtr DPF?

DPF jest umieszczony w układzie wydechowym samochodu i pełni istotną rolę w ochronie środowiska, zatrzymując szkodliwe cząstki stałe powstające podczas spalania paliwa. Dzięki swojej strukturze filtr może przechwycić duże ilości sadzy. Aby jednak działał prawidłowo, wymaga regularnej dbałości ze strony użytkownika auta.

Nieodpowiednie użytkowanie pojazdu z silnikiem diesla, zwłaszcza na krótkich dystansach, może prowadzić do zapychania filtra i konieczności jego kosztownej regeneracji. Warto wiedzieć, jak prawidłowo eksploatować silnik diesla, by uniknąć takich problemów.

Jak dbać o filtr DPF?

Filtr cząstek stałych nie tylko zatrzymuje zanieczyszczenia, ale również przeprowadza proces ich wypalania, dzięki czemu sadza zamienia się w mniej szkodliwe substancje. Aby regeneracja filtra przebiegała prawidłowo, zaleca się:

  • Regularne dłuższe trasy, podczas których temperatura spalin osiąga poziom umożliwiający wypalenie sadzy.
  • Używanie odpowiedniego oleju silnikowego spełniającego normy dla silników z DPF.
  • Unikanie jazdy na bardzo niskich obrotach przez dłuższy czas.

Czy usunięcie DPF jest legalne?

Ze względu na kwestie ekologiczne producenci samochodów są zobowiązani do montowania filtrów DPF w silnikach wysokoprężnych. Chociaż technicznie możliwe jest jego usunięcie, należy pamiętać, że jest to niezgodne z prawem.

Demontaż DPF grozi surowymi konsekwencjami, takimi jak:

  • Kara grzywny do 5 tysięcy złotych,
  • Zatrzymanie dowodu rejestracyjnego,
  • Nieprzejście okresowego badania technicznego w stacji kontroli pojazdów.

Filtr cząstek stałych to nie tylko obowiązek, ale także istotny element przyczyniający się do poprawy jakości powietrza otoczenia. Właściwa eksploatacja pozwala uniknąć problemów i wydłużyć jego żywotność, co w dłuższej perspektywie oznacza niższe koszty utrzymania pojazdu.

Gdzie znajduje się filtr DPF w aucie i jak wygląda?

Filtr cząstek stałych (DPF) to element układu wydechowego, przypominający wyglądem katalizator lub tłumik. Znajduje się w stalowej obudowie odpornej na wysokie temperatury spalin. Jego wnętrze składa się z ceramicznego wkładu zawierającego równoległe kanały, z których każdy jest zamknięty z jednej strony. To przez nie przepływają spaliny, a zanieczyszczenia są zatrzymywane na porowatych ściankach.

Obudowa filtra DPF chroni go przed uszkodzeniami mechanicznymi i umożliwia montaż w układzie oczyszczania spalin. Dzięki temu filtr skutecznie eliminuje cząstki sadzy ze spalin.

Filtr DPF znajduje się w układzie wydechowym pomiędzy katalizatorem utleniającym a katalizatorem SCR lub tłumikiem. Warto jednak pamiętać, że jego wygląd i konstrukcja mogą się różnić w zależności od modelu pojazdu.

Oprócz samego DPF w układzie wydechowym znajdują się również współpracujące z nim elementy, takie jak:

  • sonda lambda,
  • czujniki temperatury spalin,
  • czujniki ciśnienia.

Jak działa filtr cząstek stałych DPF?

Spaliny przepływają przez filtr DPF za pośrednictwem ceramicznych kanałów. Ich porowate ścianki mają pory mniejsze niż cząstki sadzy, dzięki czemu zanieczyszczenia zostają zatrzymane we wnętrzu filtra. Podczas pracy silnika filtr nagrzewa się do wysokiej temperatury, co powoduje wypalanie nagromadzonej sadzy. Proces ten zachodzi naturalnie w trakcie jazdy na dłuższych trasach. W niektórych silnikach diesla stosuje się dodatkowe dopalanie cząstek stałych, kontrolowane przez sterownik silnika ECU (Electronic Control Unit), co wspomaga regenerację filtra.

Podczas pracy filtra DPF istotną rolę odgrywają czujniki temperatury spalin oraz czujniki ciśnienia. Przekazują one dane do sterownika silnika, który analizuje warunki pracy filtra i inicjuje jego regenerację w razie potrzeby.

Jak przedłużyć żywotność filtra cząstek stałych DPF?

Odpowiednia technika jazdy oraz tryb użytkowania pojazdu mogą znacząco wpłynąć na kondycję DPF. Najważniejsze zasady to:

  • Unikanie krótkich tras – silniki diesla najlepiej sprawdzają się w dłuższych podróżach ze stałą prędkością, co sprzyja naturalnej regeneracji filtra.
  • Regularne osiąganie odpowiednich temperatur pracy – w miejskich warunkach, przy częstych postojach i krótkich odcinkach, filtr nie ma szans na skuteczne wypalanie sadzy.
  • Używanie paliwa wysokiej jakości.
  • Systematyczna wymiana oleju.
  • Kontrola turbosprężarki – jej uszkodzenie może prowadzić do przedostania się oleju do układu dolotowego i wydechowego, co negatywnie wpływa na DPF.
  • Sprawdzanie zaworu regulacji spalin.
  • Szybka reakcja na zapaloną kontrolkę DPF na desce rozdzielczej.

Stosowanie się do tych zasad pozwoli uniknąć problemów z zapychaniem się filtra DPF i wydłuży jego żywotność.

Jak sprawdzić stan filtra DPF w aucie?

Aby ocenić kondycję filtra DPF, niezbędny jest odpowiedni sprzęt diagnostyczny (komputer). Najczęściej weryfikacja odbywa się w stacji kontroli pojazdów lub podczas oględzin, gdy zamawiamy inspekcję samochodu przed zakupem – wówczas rzeczoznawca podłącza komputer pod gniazdo OBD auta i przeprowadza test DPF oraz analizę pracy jednostki i układu w czasie rzeczywistym.

Osobiście podczas inspekcji samochodów z silnikiem diesla i filtrem DPF sprawdzam ciśnienie spalin przed i za filtrem, a na podstawie uzyskanych wyników określam, czy proces wypalania cząstek stałych przebiega prawidłowo, a cały układ z DPF jest sprawny i efektywny.

Zapchany DPF – co to oznacza?

Jeśli korzystasz z silnika wysokoprężnego (diesla) głównie na krótkich trasach, w korkach i przy niskich prędkościach, silnik nie osiąga temperatury wymaganej do prawidłowego wypalania sadzy. W efekcie osadza się ona w filtrze, prowadząc do jego zapchania i zaburzenia pracy układu wydechowego. Może to wpływać nie tylko na efektywność silnika, ale również na wzrost emisji szkodliwych substancji. W takiej sytuacji konieczna jest wizyta w serwisie.

Jakie są objawy zapchanego filtra DPF?

Zapchany filtr DPF powoduje charakterystyczne symptomy, takie jak:

  • spadek mocy silnika,
  • niestabilne obroty,
  • opóźniona reakcja na pedał gazu,
  • przejście pojazdu w tryb awaryjny,
  • zwiększone zużycie paliwa,
  • intensywny zapach spalin.

Zaleca się wymianę filtra DPF co ok. 120 tys. km, choć przy prawidłowej eksploatacji może on służyć nawet dwa razy dłużej.

Metody wypalania filtra DPF

Wypalanie DPF może odbywać się naturalnie lub w sposób kontrolowany. Oto trzy główne metody:

  1. Pasywne wypalanie – zachodzi samoczynnie podczas długotrwałej jazdy z równomiernymi obrotami. Wysoka temperatura spalin powoduje usunięcie sadzy z filtra.
  2. Aktywna regeneracja – inicjowana przez komputer pokładowy, gdy filtr zaczyna się zapychać. Wymaga utrzymania wyższych obrotów (ok. 2500-3500 obr./min) przez określony czas.
  3. Wymuszona regeneracja – przeprowadzana w warunkach serwisowych przy użyciu komputera diagnostycznego. Proces polega na kontrolowanym dopalaniu sadzy poprzez zwiększenie dawkowania paliwa. Jest to metoda stosowana w ostateczności, ponieważ może być szkodliwa dla silnika.

Alternatywą jest hydrodynamiczna regeneracja filtra DPF, która obejmuje jego demontaż, czyszczenie w specjalistycznej maszynie, suszenie oraz konserwację. Jest to mniej inwazyjna metoda pozwalająca skutecznie usunąć zanieczyszczenia.

Filtr cząstek stałych (DPF) a inne filtry w samochodzie (FAP)

Warto pamiętać, że oprócz DPF istnieje także filtr FAP, stosowany w niektórych pojazdach. W przeciwieństwie do suchego DPF, filtr FAP wykorzystuje płyn katalityczny, który obniża temperaturę spalania sadzy. Z kolei w silnikach benzynowych z bezpośrednim wtryskiem paliwa stosuje się filtr GPF, który działa na podobnej zasadzie. Artykuł poświęcony filtrom GPF znajdziesz tutaj: Co to jest filtr GPF – błędy, diagnostyka i najważniejsze informacje

FAQ – najczęściej zadawane pytania dotyczące filtrów DPF

Czy można jeździć z zapchanym filtrem DPF?
Nie. Ignorowanie problemu może prowadzić do poważnych awarii silnika, wzrostu emisji spalin oraz zwiększenia zużycia paliwa. Po zapaleniu się kontrolki DPF należy jak najszybciej udać się do serwisu.

Ile kosztuje wymiana filtra DPF?
Cena nowego filtra to ok. 3000 zł, ale możliwa jest regeneracja, która kosztuje od 500 do 1500 zł (ceny mogą się różnić w zależności od modelu pojazdu i skomplikowania układu wydechowego).

Gdzie sprawdzić stan filtra DPF?
Diagnozę przeprowadza się w stacji obsługi pojazdów lub warsztacie, gdzie samochód podłączany jest do komputera diagnostycznego.

Dlaczego filtr DPF jest niezbędny?
DPF przyczynia się do redukcji emisji szkodliwych substancji, poprawiając jakość powietrza, szczególnie w miastach, co ma bezpośredni wpływ na zdrowie ludzi.

Sprawdzenie i zakup samochodu używanego z filtrem DPF – inspekcja

Filtr cząstek stałych (DPF) to kluczowy element układu wydechowego w nowoczesnych silnikach diesla, który odpowiada za redukcję emisji szkodliwych substancji. Jednak z czasem może ulec zapchaniu, co prowadzi do spadku mocy silnika, wzrostu spalania, a nawet poważnych awarii (lub może zostać usunięty i wykodowany z auta). Aby dokładnie ocenić stan DPF, niezbędny jest profesjonalny sprzęt diagnostyczny – zwykła jazda próbna czy oględziny wizualne mogą nie wystarczyć.

Jeśli planujesz zakup samochodu z silnikiem diesla i DPF, warto skorzystać z usług specjalisty. Jako rzeczoznawca samochodowy oferuję profesjonalne inspekcje pojazdów na terenie Trójmiasta, województwa pomorskiego oraz kujawsko-pomorskiego – pomoc w zakupie auta używanego Trójmiasto. Podczas oględzin i inspekcji pojazdu dokładnie sprawdzam działanie filtra DPF, jego szczelność oraz przeprowadzam test sprawności całego układu. Dzięki temu można uniknąć ukrytych usterek, które mogą generować wysokie koszty zaraz po zakupie auta. Jeśli chcesz mieć pewność, że kupujesz sprawne i bezpieczne auto, skontaktuj się ze mną – pomogę Ci dokonać najlepszego wyboru!