Jak dobrać łańcuch do motocykla? O-Ring, X-Ring – różnice i rodzaje napędów motocyklowych

Napęd oraz łańcuch w motocyklu to niezwykle istotny i wrażliwy element, wymagający szczególnej uwagi podczas wszelkich prac serwisowych. Jego podstawowym zadaniem jest przeniesienie mocy z silnika na tylne koło. Im mocniejszy motocykl posiadamy, tym większe znaczenie ma jakość i odpowiedni dobór elementów układu napędowego.

Niewłaściwe dopasowanie lub zaniedbanie stanu technicznego napędu może prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak:

  1. Zbyt szybkie zużycie (rozciągnięcie) łańcucha,
  2. Pęknięcie łańcucha, co może skutkować:
    • zablokowaniem tylnego koła,
    • uszkodzeniem karteru silnika,
    • zagrożeniem życia lub zdrowia dla motocyklisty i osób jadących za nim (!)

W tym artykule opiszę różnice w łańcuchach motocyklowych a także postaram się wyjaśnić, dlaczego warto zadbać o łańcuch motocyklowy, kiedy go wymienić, jak konserwować i przede wszystkim – jak dobrać napęd i łańcuch do Twojego motocykla.

Spis treści
Naciąg i napięcie łańcucha motocyklowego – zadbaj o to
Łańcuchy motocyklowego typu O-ring i X-ring – nowoczesne i z dłuższą żywotnością
Kiedy łańcuch bez uszczelniaczy?
Dobór zestawu napędowego: łańcuch i zębatki
Rozmiar łańcucha motocyklowego
Ilość zębów – przełożenie
Ilość ogniw w łańcuchu motocyklowym
Rodzaje łańcuchów motocyklowych – wytrzymałość i zastosowanie
OFF-ROAD (motocykle Cross / Enduro 0–450ccm)
SZOSA (motocykle sportowe, turystyczne, superbike)
Zapinka czy zakuwka? Montaż zestawu napędowego motocykla
Wymieniać cały komplet (zębatki + łańcuch) czy tylko łańcuch?
Wymiana napędu motocyklowego, serwis łańcucha – Trójmiasto i okolice

Naciąg i napięcie łańcucha motocyklowego – zadbaj o to

Nie tylko zużycie, ale i nieprawidłowe napięcie łańcucha niesie ryzyko awarii. Zbyt luźny łańcuch może spaść z zębatek, natomiast zbyt mocno napięty – szybciej się rozciąga i nadmiernie obciąża inne elementy napędu.

Wskazówki dotyczące prawidłowego naciągu łańcucha znajdziesz w artykule: Jak naciągnąć łańcuch w motocyklu i sprawdzić luz oraz jego osiowość? Kiedy wymienić napęd motocyklowy?

Łańcuchy motocyklowego typu O-ring i X-ring – nowoczesne i z dłuższą żywotnością

Wielu motocyklistów pamięta jeszcze czasy, gdy łańcuchy demontowało się, by „kąpać” je w rozgrzanym towocie. Celem takich zabiegów było nasmarowanie pracujących elementów – sworznia i tulejki. Obecnie tę funkcję przejęły nowoczesne uszczelniacze: O-ring i jego ulepszona wersja – X-ring.

To właśnie one zatrzymują smar w najbardziej obciążonych miejscach łańcucha, zapewniając stałe smarowanie przez cały okres eksploatacji. Oznacza to mniejszą potrzebę obsługi i znacznie dłuższą żywotność łańcucha.

  • O-ring – to gumowa uszczelka o okrągłym przekroju, która zabezpiecza przestrzeń między tulejką a sworzniem.
  • X-ring – nowsze rozwiązanie o przekroju w kształcie litery X, opracowane i opatentowane przez firmę D.I.D. Zapewnia lepsze uszczelnienie i mniejsze opory podczas pracy, co przekłada się na wyższą efektywność i trwałość napędu.

Warto pamiętać, że mimo obecności uszczelniaczy, łańcuch należy nadal regularnie smarować specjalistycznym smarem – o tym więcej w osobnym artykule.

Kiedy łańcuch bez uszczelniaczy?

Łańcuchy bez uszczelniaczy (tzw. bezoringowe) stosuje się głównie w:

  • wyczynowych motocyklach crossowych – ze względu na niższą masę i mniejsze opory,
  • starszych lub mniejszych motocyklach szosowych – obecnie głównie z uwagi na niższą cenę.

Natomiast łańcuchy z uszczelniaczami (O-ring, X-ring) są standardem w większości motocykli drogowych, enduro i rekreacyjnych motocrossów – tam, gdzie trwałość i niezawodność są ważniejsze niż waga.

Dobór zestawu napędowego: łańcuch i zębatki

Rozmiar łańcucha motocyklowego

Łańcuchy napędowe występują w różnych rozmiarach, które należy dobierać odpowiednio do modelu motocykla i jego pojemności. Najpopularniejsze rozmiary to: 420, 428, 520, 525, 530 i 535. Informację o wymaganym rozmiarze znajdziemy w książce serwisowej pojazdu, jednak szybciej i wygodniej będzie skorzystać z katalogu producenta łańcuchów lub zębatek (na przykład DID, JT).

Ilość zębów – przełożenie

Zmiana liczby zębów w zębatkach wpływa na charakterystykę jazdy:

  • Więcej zębów z tyłu / mniej z przodu – zwiększenie momentu obrotowego na koło, kosztem prędkości maksymalnej. Motocykl staje się bardziej dynamiczny.
  • Mniej zębów z tyłu / więcej z przodu – zwiększenie prędkości maksymalnej, ale spadek dynamiki.

Ilość ogniw w łańcuchu motocyklowym

Długość łańcucha (czyli liczba ogniw) dostosowana jest fabrycznie do seryjnego przełożenia. W przypadku zmiany zębatek, warto zaopatrzyć się w kilka dodatkowych ogniw.

  • Jeśli łańcuch okaże się za długi – można go skrócić w warsztacie.
  • Jeśli będzie zbyt krótki – konieczne będzie dokupienie odpowiedniego odcinka.

Koszt różnicy w długości kilku ogniw jest niewielki, a pozwala uniknąć problemów przy montażu.

Rodzaje łańcuchów motocyklowych – wytrzymałość i zastosowanie

Poniżej przedstawiono wybrane modele najpopularniejszych producentów (DID, RK) z podziałem na zastosowanie:

OFF-ROAD (motocykle Cross / Enduro 0–450ccm)

  • DID 420D / 428D – podstawowy, wzmocniony łańcuch do maks. 125ccm
  • DID 420NZ3 – do maks. 150ccm, wersja off-road
  • DID 520ERT2 – bardzo wytrzymały, bezoringowy, stosowany w zawodach MX (do 450ccm)
  • RK MXZ / MXZ4 (520/530) – najmocniejsze, bezoringowe łańcuchy off-road
  • DID 520ERV3 – z uszczelnieniem X-Ring, do enduro/szosy, max. 750ccm

SZOSA (motocykle sportowe, turystyczne, superbike)

  • DID 420D / 428D – podstawowy do 125ccm
  • DID 530VX – X-Ring, tańsza alternatywa dla ZVMX (do 1000ccm)
  • DID ZVMX (520/525/530) – najmocniejszy X-Ring w ofercie DID (do 1400ccm)
  • RK SO – O-Ringowy łańcuch podstawowy (>600ccm)
  • RK XSO – wzmocniona wersja SO, X-Ring, 7x większa żywotność
  • RK GXW – topowy łańcuch RK, XW-Ring, 10x większa żywotność niż RK SO

Aby zwiększyć wytrzymałość i żywotność każdego łańcucha, zaleca się jego regularne serwisowanie (czyszczenie, naciągnięcie oraz smarowanie). Więcej o tym napisałem w artykule: Jak czyścić łańcuch motocyklowy? Czym czyścić i co ile kilometrów?

Zapinka czy zakuwka? Montaż zestawu napędowego motocykla

Montaż zestawu napędowego najlepiej powierzyć wykwalifikowanemu mechanikowi. Jeśli jednak masz odpowiednie umiejętności i narzędzia, możesz wykonać go samodzielnie. Kluczową kwestią, z którą trzeba się zmierzyć, jest sposób łączenia łańcucha – wszystkie łańcuchy napędowe sprzedawane są jako otwarte.

Wyróżniamy dwa typy łączeń: zakuwki i zapinki.

  • Zakuwka to znacznie pewniejsze i trwalsze rozwiązanie. Jej wytrzymałość dorównuje fabrycznym ogniwom łańcucha. Do jej montażu niezbędne jest jednak użycie specjalistycznego narzędzia (np. zakuwarka DID KN500 – koszt ok. 600 zł). Inwestycja w takie narzędzie ma sens, jeśli posiadasz kilka motocykli lub pokonujesz duże przebiegi.
  • Zapinka jest prostsza w montażu i nie wymaga specjalistycznych narzędzi, jednak nie zapewnia takiej trwałości jak zakuwka. Zalecana jest głównie w motocyklach o niższej mocy lub do użytku offroadowego.

Zasada ogólna: montujemy taki rodzaj łączenia, jaki był zastosowany fabrycznie w naszym motocyklu.


Alternatywna szkoła: w motocyklach szosowych o mocy powyżej 50 KM zaleca się bezwzględne stosowanie zakuwki. W pozostałych przypadkach wybór można pozostawić właścicielowi.

UWAGA! – Po montażu należy odpowiednio ustawić luz łańcucha:

  • Motocykle szosowe: 20–30 mm luzu w połowie długości łańcucha (między zębatkami).
  • Motocykle offroadowe: 30–45 mm luzu.

Pomiar wykonujemy na motocyklu nieobciążonym. Zalecamy również sprawdzenie dokładnej wartości w serwis manualu danego modelu.

Po ustawieniu napięcia dobrze jest usiąść na motocyklu i mocno obciążyć tylne zawieszenie. Jeśli łańcuch staje się wtedy napięty jak struna – oznacza to, że został napięty zbyt mocno. W takim przypadku należy przeprowadzić regulację od nowa. Zbyt mocno napięty łańcuch może przyspieszyć zużycie zestawu napędowego i prowadzić do uszkodzenia łożyska wałka zdawczego.

Nie zaleca się samodzielnego zakuwania łańcucha przy użyciu punktaka i młotka – niesprawna złączka może doprowadzić do rozpięcia się łańcucha podczas jazdy, co stwarza poważne zagrożenie.

Wymieniać cały komplet (zębatki + łańcuch) czy tylko łańcuch?

W przypadku zużycia napędu zawsze należy wymieniać cały zestaw – przednia i tylna zębatka oraz łańcuch. Mieszanie zużytych i nowych elementów prowadzi do szybkiego zużycia nowych części.

  • Nowy łańcuch + stare zębatki = zęby niszczą łańcuch
  • Nowe zębatki + stary łańcuch = szybkie zużycie zębatek

Dla trwałości i bezpieczeństwa – wymiana kompletnego zestawu napędowego w motocyklu to konieczność.

Wymiana napędu motocyklowego, serwis łańcucha – Trójmiasto i okolice

Łańcuch napędowy to kluczowy element układu przeniesienia napędu w motocyklu – odpowiada za sprawne przekazywanie mocy z silnika na tylne koło. Jego stan ma bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo i komfort jazdy. W artykule omówiłem rodzaje łańcuchów, ich konserwację oraz moment, w którym konieczna jest wymiana całego zestawu napędowego (łańcuch + zębatki).

Warto podkreślić, że prawidłowe dobranie odpowiedniego łańcucha i zestawu napędowego, a także jego profesjonalna wymiana, wymagają wiedzy technicznej, doświadczenia oraz odpowiednich narzędzi – w tym specjalistycznej zakuwarki do łańcuchów. Nieumiejętna wymiana może skutkować nie tylko szybszym zużyciem podzespołów, ale także poważnym zagrożeniem na drodze (zerwaniem łańcucha i uszkodzeniem motocykla lub co gorsza – wypadkiem).

Jeśli jesteś motocyklistą z Trójmiasta lub okolic – zapraszam do skorzystania z moich usług. Pomogę dobrać odpowiedni napęd do Twojego motocykla, zajmę się jego profesjonalną wymianą oraz zadbam o każdy szczegół związany z jego konserwacją. Serwis motocyklowy Trójmiasto, Gdańsk – umów się na serwis lub wymianę napędu. Zadbaj o swój motocykl z fachowym wsparciem!